Bodembiodiversiteit

Indicatoren voor Bodemfuncties
Het doel van het door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) opgezette Nationaal Programma Landbouwbodems, is alle landbouwbodems duurzaam beheerd in 2030. Landbouwbodems met een goede kwaliteit dragen naast koolstof-vastlegging bij aan:
1) bodemvruchtbaarheid
2) biodiversiteit
3) klimaatadaptatie en
4) waterkwaliteit.
Om dit effect te toetsen is met behulp van Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland (BLN),  bepaald wat het effect is van klimaatmaatregelen op deze vier bodemfuncties. Voor het koppelen van de BLN-indicatoren aan de bodemfuncties is aangesloten bij het Landmark-project, waar per bodemfunctie is bepaald welke indicatoren bijdragen aan de bodemfunctie. Onderstaande figuur toont welke indicatoren onder de bodemfuncties vallen.

Figuur: Indicatoren voor bodemfuncties (bodemvruchtbaarheid, bodembiodiversiteit, klimaatadaptatie en waterkwaliteit) in schema

Bodembiodiversiteit bij extra compost
Op zandgrond is na toepassing van compost geen duidelijk effect op de bodembiodiversiteit te zien. De hot-water extractable C neemt toe in behandelingen met compost ( P < 0,1)*, maar voor de andere biologische bodemindicatoren (biomassa van bacteriën en schimmels en microbiële biomassa, en potentieel mineraliseerbare N) zijn geen effecten gemeten. Alleindicatoren zijn gemeten in een beperkt aantal proeven op zuidoostelijke zandgrond (Vredepeel). Literatuuronderzoek wijst uit dat na toepassing van compost, wel positieve effecten op de bodembiodiversiteit worden verwacht.

* P < 0,1 betekent dat het effect van de maatregel aannemelijk is, maar niet met zekerheid is aangetoond. Dit wordt ook wel een trend genoemd. De kans dat het gemeten effect door toeval of willekeurige factoren veroorzaakt wordt is minder dan 10%.

  • Selin Norén, I., Verstand, D., & de Haan, J. (2021). Effecten van bodemmaatregelen op bodemfuncties en bodemkwaliteit: integrale analyse van de resultaten uit de PPS Beter Bodembeheer en eerste vertaalslag naar praktische boodschappen (No. WPR-856). Stichting Wageningen Research, Wageningen Plant Research (WPR), Business unit Open Teelten.
  • Selin Norén, I., Vervuurt, W. Bakker, N., Koopmans, C., Verstand, D., de Haan, J. (2022). Kwantitatieve effecten van bodemmaatregelen op bodemfuncties. Wageningen Research, Rapport WPR-OT 898.