Indicatoren voor Bodemfuncties
Het doel van het door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) opgezette Nationaal Programma Landbouwbodems, is alle landbouwbodems duurzaam beheerd in 2030. Landbouwbodems met een goede kwaliteit dragen naast koolstof-vastlegging bij aan:
1) bodemvruchtbaarheid
2) biodiversiteit
3) klimaatadaptatie en
4) waterkwaliteit.
Om dit effect te toetsen is met behulp van Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland (BLN), bepaald wat het effect is van klimaatmaatregelen op deze vier bodemfuncties. Voor het koppelen van de BLN-indicatoren aan de bodemfuncties is aangesloten bij het Landmark-project, waar per bodemfunctie is bepaald welke indicatoren bijdragen aan de bodemfunctie. Onderstaande figuur toont welke indicatoren onder de bodemfuncties vallen.
Bodemvruchtbaarheid bij wisselteelt mais-grasklaver
Het effect van deze maatregel op de (chemische) bodemvruchtbaarheid is niet eenduidig, aangezien de effecten op de teelt van mais na gras, anders zijn dan de teelt van gras na mais. Ten opzichte van continuteelt van mais bleek bij de teelt van gras na mais geen verschil op te treden in pH, N-totaal, K-beschikbaar of de beworteling, wel een afname in P-beschikbaar (P < 0,1)*. Bij de teelt van mais na gras is er een toename in N-totaal (P < 0,05)**, maar een afname in K- en P-beschikbaar (P < 0,1 en 0,05 respectievelijk). Deze indicatoren zijn gemeten op praktijkbedrijven in Brabant, waarbij percelen met continue maisteelt; teelt van mais na continue grasteelt; continue grasteelt; en grasteelt na continue maisteelt met elkaar werden vergeleken.
* P < 0,1 betekent dat het effect van de maatregel aannemelijk is, maar niet met zekerheid is aangetoond. Dit wordt ook wel een trend genoemd. De kans dat het gemeten effect door toeval of willekeurige factoren veroorzaakt wordt is minder dan 10%.
** P < 0,05 betekent dat de maatregel een aantoonbaar, oftewel significant, effect heeft, vergeleken zonder toepassen van de maatregel. Dit houdt in dat minder dan 5% kans bestaat dat het gemeten effect door toeval of willekeurige factoren veroorzaakt wordt.
- Schepens, J.A.B, Timmermans, B.G.H., Herbert, Z.G.J., Hoogmoed, M., Fuchs, L., Heupink, D.T., Slier, T., Wagenaar, J.P., & Koopmans, C.J. (2022a). Effecten van koolstofvastleggende maat-regelen op de (BLN)-bodemkwaliteit indicatoren—Deel 2. 34 pagina’s.