Indicatoren voor Bodemfuncties
Het doel van het door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) opgezette Nationaal Programma Landbouwbodems, is alle landbouwbodems duurzaam beheerd in 2030. Landbouwbodems met een goede kwaliteit dragen naast koolstof-vastlegging bij aan:
1) bodemvruchtbaarheid
2) biodiversiteit
3) klimaatadaptatie en
4) waterkwaliteit.
Om dit effect te toetsen is met behulp van Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland (BLN), bepaald wat het effect is van klimaatmaatregelen op deze vier bodemfuncties. Voor het koppelen van de BLN-indicatoren aan de bodemfuncties is aangesloten bij het Landmark-project, waar per bodemfunctie is bepaald welke indicatoren bijdragen aan de bodemfunctie. Onderstaande figuur toont welke indicatoren onder de bodemfuncties vallen.
Klimaatadaptatie bij meerjarige akkerranden
Het effect van meerjarige akkerranden op bodemvruchtbaarheid is gemeten op bedrijven op Noordelijke zandgrond (Veenkoloniaal Groningen). Deze metingen laten een licht negatief effect van akkerranden zien op klimaatadaptatie, met name vanwege een verhoogde gemiddelde indringingsweerstand (P < 0,05)*. Dit kan verklaard worden door het feit dat de akkerranden in deze gebieden vaak als rijpaden worden gebruikt, wat een verdichting ten opzichte van het aangrenzende (referentie)perceel aannemelijk maakt. Voor de overige indicatoren voor klimaatadaptatie (watervasthoudend vermogen, scherpblokkigheid en bulkdichtheid werd geen effect gevonden.
* P < 0,05 betekent dat de maatregel een aantoonbaar, oftewel significant, effect heeft, vergeleken zonder toepassen van de maatregel. Dit houdt in dat minder dan 5% kans bestaat dat het gemeten effect door toeval of willekeurige factoren veroorzaakt wordt.
- Schepens, J.A.B, Timmermans, B.G.H., Herbert, Z.G.J., Hoogmoed, M., Fuchs, L., Heupink, D.T., Slier, T., Wagenaar, J.P., & Koopmans, C.J. (2022a). Effecten van koolstofvastleggende maat-regelen op de (BLN)-bodemkwaliteit indicatoren—Deel 2. 34 pagina’s.