Klimaatadaptatie

Indicatoren voor Bodemfuncties
Het doel van het door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) opgezette Nationaal Programma Landbouwbodems, is alle landbouwbodems duurzaam beheerd in 2030. Landbouwbodems met een goede kwaliteit dragen naast koolstof-vastlegging bij aan:
1) bodemvruchtbaarheid
2) biodiversiteit
3) klimaatadaptatie en
4) waterkwaliteit.
Om dit effect te toetsen is met behulp van Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland (BLN),  bepaald wat het effect is van klimaatmaatregelen op deze vier bodemfuncties. Voor het koppelen van de BLN-indicatoren aan de bodemfuncties is aangesloten bij het Landmark-project, waar per bodemfunctie is bepaald welke indicatoren bijdragen aan de bodemfunctie. Onderstaande figuur toont welke indicatoren onder de bodemfuncties vallen.

Figuur: Indicatoren voor bodemfuncties (bodemvruchtbaarheid, bodembiodiversiteit, klimaatadaptatie en waterkwaliteit) in schema

Klimaatadaptatie bij wisselteelt mais-grasklaver
Wisselteelt mais-grasklaver kan op zandgrond een positief effect hebben op klimaatadaptatie, door het verminderen van de bulkdichtheid in de bodem (P < 0,05)*. Dit effect is echter alleen gemeten in de teelt van mais na gras. Voor de andere indicatoren (watervasthoudend vermogen, indringingsweerstand en scherpblokkigheid) zijn geen verschillen in effecten gemeten bij wisselteelt, in vergelijking met continue maisteelt. Deze indicatoren zijn gemeten op Brabantse praktijkbedrijven, waarbij de volgende percelen met elkaar weden vergeleken: continue maisteelt; teelt van mais na continue grasteelt; continue grasteelt; en grasteelt na continue maisteelt.

* P < 0,05 betekent dat de maatregel een aantoonbaar, oftewel significant, effect heeft, vergeleken zonder toepassen van de maatregel. Dit houdt in dat minder dan 5% kans bestaat dat het gemeten effect door toeval of willekeurige factoren veroorzaakt wordt.

  • Schepens, J.A.B, Timmermans, B.G.H., Herbert, Z.G.J., Hoogmoed, M., Fuchs, L., Heupink, D.T., Slier, T., Wagenaar, J.P., & Koopmans, C.J. (2022a). Effecten van koolstofvastleggende maat-regelen op de (BLN)-bodemkwaliteit indicatoren—Deel 2. 34 pagina’s.