Indicatoren voor Bodemfuncties
Het doel van het door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) opgezette Nationaal Programma Landbouwbodems, is alle landbouwbodems duurzaam beheerd in 2030. Landbouwbodems met een goede kwaliteit dragen naast koolstof-vastlegging bij aan:
1) bodemvruchtbaarheid
2) biodiversiteit
3) klimaatadaptatie en
4) waterkwaliteit.
Om dit effect te toetsen is met behulp van Bodemindicatoren voor Landbouwgronden in Nederland (BLN), bepaald wat het effect is van klimaatmaatregelen op deze vier bodemfuncties. Voor het koppelen van de BLN-indicatoren aan de bodemfuncties is aangesloten bij het Landmark-project, waar per bodemfunctie is bepaald welke indicatoren bijdragen aan de bodemfunctie. Onderstaande figuur toont welke indicatoren onder de bodemfuncties vallen.
Klimaatadaptatie bij verbeteren gewasrotatie
Het verhogen van het aandeel granen in de gewasrotatie heeft een positief effect op klimaatadaptatie: de bulkdichtheid en de indringingsweerstand zijn lager op percelen met een hoger aandeel graan (P < 0,05)*. Er zijn geen effecten gemeten op het watervasthoudend vermogen en de scherpblokkigheid van de bodem. Deze indicatoren zijn zowel gemeten op percelen met een laag- als hoog aandeel graanteelt in het bouwplan (in elk geval gedurende de afgelopen 10 jaar), op bedrijven in Flevoland (klei), Zeeland (klei) en Brabant (zand). Bij de statistische tests is geen onderscheid gemaakt tussen zand- en kleigrond, daarom is voorlopig de aanname dat het effect gelijk is voor zand- en kleigrond.
* P < 0,05 betekent dat de maatregel een aantoonbaar, oftewel significant, effect heeft, vergeleken zonder toepassen van de maatregel. Dit houdt in dat minder dan 5% kans bestaat dat het gemeten effect door toeval of willekeurige factoren veroorzaakt wordt.
- Hoogmoed, M., Timmermans, B., Bloem, J., van Asperen, P., Cruijsen, J., de Haan, J., Norén, I.S., Slier, T., Wagenaar, J.P., Elsen, A., Martens, S., & Koopmans, C. (2021b). Verschillen in bodemkwaliteit door koolstofmaatregelen: In beeld gebracht aan de hand van de BLN-indicatorset. Louis Bolk Instituut, Bunnik.