Datum: 28 Mar 2023

Internationale literatuurstudie naar koolstofvastlegging in minerale landbouwbodems 

Binnen Slim Landgebruik worden 13 kansrijke landbouwkundige maatregelen om koolstof vast te leggen onderzocht met behulp van lange termijn experimenten (LTE's) en modelberekeningen. Dit heeft geleid tot voorlopige resultaten over de effectiviteit van de maatregelen en de CO2 Bodem Tabel 2022 (Slier et al., 2022). Toch blijven er onzekerheden bestaan over de effectiviteit van de verschillende maatregelen wat betreft koolstofvastlegging door het beperkte aantal LTE’s binnen Slim Landgebruik. 

Een literatuuronderzoek is uitgevoerd om bij te dragen aan het begrip en de validatie van de 13 maatregelen om koolstof vast te leggen zoals deze worden onderzocht binnen Slim Landgebruik, aangezien niet alle maatregelen binnen Slim Landgebruik worden onderzocht door middel van LTE’s. Voor deze literatuurstudie is op mondiale schaal gezocht naar meta-analyses en op lokale schaal gezocht naar wetenschappelijke publicaties van veldexperimenten op locaties met een vergelijkbaar klimaat als Nederland waar vergelijkbaar agrarisch beheer wordt toegepast. 

Uit de internationale literatuur blijkt dat er grote verschillen zijn in de potentie van de maatregelen om koolstof vast te leggen in de bodem en dat het eveneens verschilt in welke mate de effectiviteit van maatregelen op koolstofvastlegging onderbouwd zijn met onderzoek. De maatregelen waarvan werd vastgesteld dat ze de meeste koolstof vastleggen waren compost (0.62 - 2.1 t C ha-1 jaar-1), meer permanent grasland (0.5 - 1.1 t C ha-1 jaar-1), leeftijd grasland verhogen (0 - 1.8 t C ha-1 jaar-1) en vaste mest (0.15 – 1.00 t C ha-1 jaar-1). De maatregel vogelakkers had de minste potentie voor koolstofvastlegging (0.04 t C ha-1 jaar-1). Sommige maatregelen zijn uniek voor de agrarische situatie in Nederland en/of nog slecht bestudeerd, waardoor er maar weinig relevante studies in deze literatuurstudie kunnen worden opgenomen. Dit is het geval voor meerjarige akkerranden, vogelakkers, mais-gras wisselteelt, agroforestry en het vergroten van het aandeel rustgewassen in de vruchtwisseling. 

Geadviseerd wordt toekomstig onderzoek te richten op de maatregelen kruidenrijk grasland, groenbemesters, leeftijd grasland verhogen en agroforestry, aangezien deze maatregelen een hoge potentie lijken te hebben voor koolstofvastlegging maar nog onvoldoende zijn onderbouwd via (internationale) veldexperimenten. 

Het volledige rapport lees je hier