Agroforestry is een teeltsysteem waarin bomen of struiken gecombineerd worden met eenjarige teelten. In Nederland spreken we van agroforestry wanneer houtige, meerjarige gewassen zoals bomen en struiken bewust een onderdeel uitmaken van de akkerbouw, groenteteelt en/of de veehouderij. Dit betekent dat houtige gewassen worden geteeld op hetzelfde perceel als waar de gewassen worden verbouwd en/of de weide wordt begraasd of gemaaid. De houtige gewassen kunnen voor meerdere doeleinden worden aangeplant, zoals de productie van fruit, noten of hout (Norén & Keur, 2019).
In Nederland zijn vier systemen te onderscheiden:
- Silvopastorale systemen, waarbij een combinatie wordt gemaakt van productief grasland en vee met bomen of struiken;
- Rijenteeltsystemen, waarbij een combinatie wordt gemaakt van akkerbouw, vollegrondsgroenteteelt of fruitproductie met bomen en struiken;
- Windhagen, waarbij een haag wordt geplaatst bij grasland of bouwland om de wind te breken;
- Voedselbosbouw, waarbij een teeltsysteem wordt gecreëerd dat bestaat uit verschillende vegetatielagen voor de productie van o.a. fruit, noten, groenten, kruiden en zaden (Luske et al. 2020).
Er wordt aangenomen dat agroforestry-systemen kunnen bijdragen aan klimaatmitigatie, doordat koolstof wordt vastgelegd in het systeem. CO2 wordt vastgelegd in de boombiomassa en in de bodem (Peichl et al., 2006). Een literatuuronderzoek naar koolstofvastlegging in agroforestry-systemen in gematigde klimaatzones toont een gemiddelde koolstofvastlegging van 4,19 ton CO2/ha/jaar voor rijenteeltsystemen (zie tabel).
Tabel. Resultaten literatuuronderzoek naar koolstofvastlegging in verschillende agroforestry-systemen in Nederland.
Voedselbossen leggen gemiddeld 4,75 ton CO2 ha/jaar vast. Het onderzoek heeft aangetoond dat vastlegging gemiddeld het hoogst is in rijenteeltsystemen in voedselbossen. Het literatuuronderzoek laat ook zien dat er nog relatief weinig gegevens beschikbaar zijn over de potentie van koolstofvastlegging d.m.v. agroforestry. Om een inschatting te kunnen geven van bodemkoolstofvastlegging in voedselbossen is aangenomen dat vastlegging in voedselbossen vergelijkbaar is met vastlegging bij herbebossing.
Genoemde referenties zijn terug te vinden in:
Lesschen, J.P., Hendriks, C.H., Slier, T., Porre, R.J., Velthof, G.L., Rietra, R., 2021. De potentie voor koolstofvastlegging in de Nederlandse landbouw. Wageningen, Wageningen Environmental Research, Rapport 3130. 91 blz.; 24 fig.; 11 tab.; 197 ref.
